W poprzednim tekście„System oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych” dowiedzieli się Państwo kilku podstawowych i ogólnych informacji dotyczących systemów oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych. Dzisiaj omówimy system oceny 4. Z czym on się wiąże, jakie wymagania ma Producent do spełnienia? Czy to prawda, że Producent mając wyrób sklasyfikowany w tym systemie, nie ma praktycznie żadnych obowiązków do zrealizowania?

Jakie przewidziano wymagania dla Producenta zgodnie z systemem oceny 4?

System oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych 4 jest najmniej restrykcyjnym system oceny dla Producenta. Dotyczy on wyrobów budowlanych, które potencjalnie nie niosą ze sobą dużego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego w kontekście użytkowania. Nie oznacza to oczywiście, że nie generują sytuacji niebezpiecznych. Należy mieć bowiem świadomość, że każdy wyrób jest nośnikiem zestawu właściwości i uszkodzony, zdegradowany lub niezgodny może negatywnie oddziaływać na użytkowników. Niemniej jednak, w standardowych sytuacjach i na potrzeby tego cyklu publikacji uznajmy, że wyroby wbudowane zgodnie z przeznaczeniem w obiekt budowlany sklasyfikowane w systemie oceny 4 mają mały udział w wpadkach śmiertelnych czy ciężkim uszkodzeniu ciała wśród użytkowników.

Zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 17 listopada 2016r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym Producent, którego wyrób budowlany został sklasyfikowany w systemie oceny i weryfikacji 4 powinien:

– wykonać badania typu w celu ustalenia właściwości użytkowych wyrobu; warto zaznaczyć, że badania typu nie muszą być wykonane w laboratorium akredytowanym i/lub notyfikowanym.

– opracować i prowadzić system zakładowej kontroli produkcji.

W systemie oceny 4 nie ma udziału strony trzeciej, tj. jednostki certyfikującej czy laboratorium akredytowanego i/lub notyfikowanego w procesie oceny wyrobu. A zatem po wykonaniu powyższych czynności, Producent ma prawo ale i również obowiązek wystawić Deklarację Właściwości Użytkowych lub Krajową DWU i oznakować wyrób znakiem CE lub B (w zależności od dokumentacji odniesienia).

Weryfikacja obowiązków dla Producenta, wynikająca z przepisów prowadzona przez organy nadzoru

Warto zaznaczyć, że weryfikacja podjętych przez Producenta działań, wynikająca z obowiązujących przepisów leży po stronie organów nadzoru. Nie jest prawdą powszechne stwierdzenie, że Producenci nie mają żadnych obowiązków, wystarczy raz i „na zawsze” wykonać badania bez żadnych dodatkowych wymagań. Powiemy więcej – jeżeli wyrób jest w systemie oceny, który nie przewiduje żadnego udziału jednostki zewnętrznej, nikt standardowo i od zewnątrz nie spojrzy na działania podejmowane przez Producenta. Często mamy zatem pełną weryfikację poprawności podejmowanych działań dopiero w wyniku kontroli organów nadzoru, czyli na bardzo późnym etapie.

Zachęcamy tym samym do gruntownego przyjrzenia się wymaganiom i dokumentacji odniesienia dla wyrobu, gdyż w systemie oceny i weryfikacji 4 nie ma wsparcia jednostki zewnętrznej. Początkowa błędna weryfikacja przepisów i wymagań z czasem może się nawarstwić i wygenerować poważny problem.

Weryfikacja obowiązków dla Producenta, wynikająca z przepisów prowadzona przez Zamawiającego

Weryfikacja działań prowadzonych przez Producenta w ramach systemu oceny 4 może być prowadzona również przez Zamawiającego i wynika z warunków umowy podpisanej pomiędzy dwiema stronami. Decydując się na zawarcie umowy na dostarczenie wyrobu, Zamawiający mogą prosić o aktualne raporty z badań typu oraz jeżeli ma to zastosowanie, wyniki sprawdzeń sprzętu k-p, nadzoru nad wyposażeniem produkcyjnym lub też procedury i zapisy ze współpracy z podwykonawcami (jeżeli część procesu produkcyjnego jest zlecona na zewnątrz – „outsourcing procesu”).

Należy zaznaczyć, że powyższe dane są własnością Producenta, a decyzja o ich przekazaniu i zakresie udostępnienia jest każdorazowo procedowana wraz z umową. W przypadku odmowy Producenta do przekazania tych informacji w formie dokumentacji, należy się liczyć z odmową w kwestii zamówienia.

W związku z powyższym, zachęcamy również do stworzenia / aktualizacji procedury nadzoru nad dokumentacją / danymi / udokumentowaną informacją, zawierającą informacje, które dane i w jakim zakresie mogą być udostępnione Klientom, a także jakie umowy i upoważnienia przed przekazaniem tych informacji podpisać.

W przypadku zainteresowania tym tematem i chęci poszerzenia swojej wiedzy zachęcamy do uczestnictwa w szkoleniu „Zasady wprowadzania wyrobów budowlanych do obrotu”