Czym są systemy oceny i weryfikacji?
Zgodnie z wcześniejszymi przepisami były określane jako systemy oceny zgodności. Obecnie, zgodnie z Rozporządzeniem 305/2011 (CPR) i Ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku o wyrobach budowlanych (z późniejszymi zmianami) dokładna nazwa to „systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych” (zwane w dalszej części tekstu „systemami oceny”). Każdy wyrób budowlany jest sklasyfikowany w jednym lub więcej systemie oceny w zależności od:
– Wpływu jaki niesie ze sobą w kontekście bezpieczeństwa dla zdrowia i życia ludzkiego. W skrócie – im większy wpływ, tym wyższy system oceny, a co się z tym wiąże – więcej wymagań względem wyrobu budowlanego i samego producenta,
– Zamierzonego zastosowania oraz wymagań względem obiektu budowlanego. Dla porównania wielokondygnacyjny obiekt użytku publicznego, w którym przebywa na co dzień wiele osób oraz parterowy obiekt, w którym znajdują się wyłącznie maszyny lub czasowo przebywają w nim ludzie, mogą mieć (choć nie muszą) przedstawione różne wymagania dla wyrobów budowlanych będących nośnikiem właściwości w tym obiekcie.
– procesu technologicznego; jeżeli wyrób budowlany w takcie produkcji jest modyfikowany tak, aby uzyskać lepsze parametry (np. przez dodanie środków uniepalniających lub innych, które zmieniają podstawowe właściwości wyrobu), system oceny może zostać podwyższony (warto sprawdzić w tabeli Rozporządzenia w sprawie deklarowania właściwości użytkowych)
Jakie są wymagania dla Producenta w poszczególnych systemach oceny?
Wymagania te zostały zawarte w:
– Przepisach europejskich – Rozporządzenie CPR 305/2011 (załącznik V)
– Przepisach krajowych – Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym
W najbliższych wpisach przybliżymy Państwu poszczególne systemy oceny.
Skąd wiadomo w jakim systemie oceny sklasyfikowany jest mój wyrób?
Zachęcamy do zapoznania się z zestawieniem ujętym w formie tabeli – załącznik 1 Rozporządzenia (w/w krajowych przepisów). Wyroby budowlane podzielono na grupy i podgrupy w kontekście zamierzonego zastosowania. Jeżeli Państwa wyrób sklasyfikowany jest w dwóch lub więcej systemów oceny, Producent ma prawo wyrobu. Decyzja powinna być podyktowana:
– analizą rynku – na jakie budowy chcemy sprzedawać nas wyrób, jaki jest profil klienta (indywidualny, instytucjonalny, posiadający specyficzne i ściśle określone wymagania),
– otoczenia – jakie wymagania spełnia konkurencja,
– modyfikacją właściwości wyrobu w procesie technologicznym – Producent jest zobligowany do sklasyfikowania swojego wyrobu w ściśle określonym systemie oceny (wspomniane wcześniej dodatki uniepalniające).
Bez w/w analizy Producent może samodzielnie dobrać system oceny. Pytanie tylko, czy znajdzie się odpowiedni Klient dla takiego wyrobu.
Przykład: Kruszywo może być sklasyfikowane w systemie oceny 2+ (z udziałem jednostki certyfikującej i uzyskaniem certyfikatu zgodności systemu ZKP) i 4 (bez udziału jednostki certyfikującej). W przypadku, gdy naszym Klientem są odbiorcy indywidualni, którzy nie mają szczególnych wymagań względem wyrobu (małe budowy, domy jednorodzinne, zasyp fundamentu, podbudowa podjazdu, utwardzenie drogi wewnętrznej), Producent może wprowadzić ten wyrób w systemie oceny 4. Jeżeli kruszywo to będzie sprzedawane do budowy dróg ekspresowych i autostrad, gdzie Klient instytucjonalny przedstawi swoje dodatkowe wymagania do spełnienia (w formie ST), system oceny 4 może być niewystarczający. W wymaganiach dodatkowych Zamawiający często również wyspecyfikuje obowiązek uzyskania certyfikatu zgodności ZKP (system oceny 2+) oraz dodatkowe wymagania względem właściwości wyrobu
