Projekt nowego Rozporządzenia (CPR2) w sprawie wyrobów budowlanych, zmieniającego Rozporządzenie 305/2011 (CPR) obejmuje wytyczne zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Czym jest zrównoważony rozwój oraz jakie jego elementy znajdują się w projekcie nowego Rozporządzenia „CPR2”? Na te pytania postaramy się Państwu odpowiedzieć.

Co to jest zrównoważony rozwój?

Idea ta została przedstawiona w raporcie Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju w 1987 roku, gdzie określono, że „zrównoważony rozwój to taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie”. Zgodnie z powyższym, potrzebna jest praca w trzech kluczowych obszarach: społecznym, gospodarczym i środowiskowym. Następnie do każdego z tych obszarów przypisano cele zrównoważonego rozwoju, które sukcesywnie wplatano w przepisy prawa unijnego i poszczególnych krajów członkowskich. Warto zaznaczyć, że w Polsce idea ta jest wpisana do Art. 5 Konstytucji RP: „Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju”.

Zrównoważony rozwój w sektorze budowlanym

Sektor budowlany jest jednym z najważniejszych sektorów gospodarki każdego kraju. W przeważającej mierze wymaga wysokich nakładów finansowych, potrafi być energochłonny, a wyroby budowlane będące nośnikiem określonych właściwości użytkowych przekładają się na właściwości całych obiektów budowlanych. Obiekty te oddziałują na ludzi, inne organizmy żywe, środowisko naturalne i całe ekosystemy przez pokolenia. 

W komunikacie dotyczącym Zielonego Ładu (Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Europejski Zielony Ład, COM(2019) 640), w planach działania dla gospodarki w obiegu zamkniętym wskazano, że należy zawrzeć cele zrównoważonego rozwoju (m.in. energooszczędność i zasobooszczędność budynków) w nowym Rozporządzeniu w sprawie wyrobów budowlanych „CPR2”. Kluczowi uczestnicy są bowiem elementem łańcucha wartości i funkcjonują w ekosystemie przemysłowym, a zharmonizowane specyfikacje techniczne powinny być elementem poprawy konkurencyjności oraz zmniejszeniem barier rynkowych.

Wytyczne zrównoważonego rozwoju ujęte w CPR2

• Ponowne użycie / regeneracja – wprowadzenie wymagań dla wyrobów budowlanych raz już użytych w obiekcie budowlanym i poddanym regeneracji. Wprowadzenie zasad sporządzania „deklaracji właściwości użytkowych dla wyrobu używanego”. W gestii poszczególnych Państw członkowskich będzie określenie wymogów dla podmiotów zajmujących się demontażem i certyfikacją takich wyrobów, jak i również zdefiniowanie naprężeń krytycznych, które powodują, że wyrób nie nadaje się do ponownego użytku.

Obowiązki Producentów w zakresie ochrony środowiska naturalnego obejmujące:

• projektowanie i wytwarzanie bezpiecznych dla życia i zdrowia ludzkiego wyrobów, w pełnym poszanowaniu środowiska naturalnego oraz zapewnienie efektywności energetycznej, zasobooszczędności, jakości powietrza w pomieszczeniach i unikanie substancji potencjalnie niebezpiecznych.
• preferowanie materiałów składowych / wsadowych pochodzących od lokalnych dostawców, a także materiałów nadających się do ponownego użycia, pochodzenia biologicznego ze zrównoważonych źródeł,
• projektowanie wyrobów, które będą miały dłuższą trwałość (w tym również zapobieganie przedwczesnej utracie przydatności) w porównaniu ze średnią trwałością dla wyrobów z tej samej kategorii tego samego przeznaczenia;
• sprzedaż powszechnie dostępnych, w przystępnej cenie i możliwie do szybkiego zakupu części zamiennych do wyrobów budowlanych,
• projektowanie wyrobów w taki sposób, aby nadawały się do ponownego użycia, regeneracji i recyklingu, poprzez zapewnienie wykonania prostego demontażu lub rozbiórki.
• zielone zamówienia publiczne – ustanowienie wymogów dotyczących realizacji zamówień publicznych na bardziej ekologiczne wyroby budowlane biorąc pod uwagę Możliwe tu jest odgórne określenie wartości progowych i kryteriów dla wyrobów oferowanych w zamówieniach publicznych.

Podsumowanie

Idea zrównoważonego rozwoju w obszarze wyrobów budowlanym jest jedną z głównych przyczyn zmian do Rozporządzenia 305/2011 (CPR). Trudno na chwilę obecną stwierdzić jaki długofalowy przyniesie ona skutek dla poszczególnych podmiotów oraz czy faktycznie będzie się wiązała z likwidacją barier w kontekście swobodnego przepływu dóbr i usług w UE. Warto się jednak zapoznać z głównymi wytycznymi przywołanymi w drafcie „CPR2” i niniejszym tekście, gdyż okres przejściowy na dostosowanie się do nowych przepisów może być krótszy niż w przypadku wejścia w życie Rozporządzenia 305/2011 (CPR), które zastąpiło Dyrektywę Budowlaną.

Zobacz także: