You are currently viewing Badania typu – czym są, kiedy je wykonujemy

Badania typu – czym są, kiedy je wykonujemy

Czym są badania typu i w jakim celu je wykonujemy?

Każdy Producent wyrobu budowlanego przed wprowadzeniem swojego wyrobu do obrotu powinien wykonać badania typu (wstępne). Badania typu, przez niektórych określane również  jako badania wstępne to zestaw badań i obliczeń niezbędnych do określenia właściwości wyrobów oraz do potwierdzenia ich zgodności z wymaganiami dokumentów odniesienia. Oznacza to w skrócie, że wykonanie całego zestawu badań dla konkretnego typu wyrobu da odpowiedź Producentowi na następujące pytania:

– jakie właściwości ma ten wyrób – zasadnicze charakterystyki i odpowiadające im poziomy, zakresy, klasy właściwości użytkowych deklarujemy w Krajowej / Deklaracji Właściwości Użytkowych; możemy zatem stwierdzić, że bez badań typu niemożliwym będzie wystawienie DWU lub KDWU,

– w jakim obiekcie może zostać zastosowany – dany typ wyrobu zaprojektowany do zastosowania w budownictwie jednorodzinnym nie musi mieć poziomu właściwości adekwatnych do zastosowania w budownictwie wielokondygnacyjnym,

– czy jest bezpieczny dla zdrowia i życia ludzkiego – zharmonizowane specyfikacje techniczne oraz Jednostki Oceny Technicznej przy postępowaniu o uzyskanie Krajowej Oceny Technicznej, w dużej mierze określają wartości progowe dla kluczowych zasadniczych charakterystyk, poniżej których wyrób zagraża bezpieczeństwu użytkowania,

– czy możemy go przedstawić jako propozycję w konkretnym przetargu – Zamawiający coraz powszechniej ściśle specyfikują konkretne właściwości wyrobów zastosowanych w danym obiekcie budowlanym; wynika to z coraz większej świadomości odbiorców, ale i również konkretnym cechom obiektu jakie chcemy osiągnąć (np. budownictwo pasywne czy też ciche rozwiązania),

Producenci nie zawsze mają świadomość co to są badania typu  i w jakim celu powinny zostać wykonane.

Nieodosobnione są zatem przypadki podobnych dialogów:

„Nasz wyrób jest dobry” – często słyszymy podejmując współpracę z nowym Klientem.

„To znaczy jaki? Jakie ma właściwości?” – odpowiadamy

„Nie badaliśmy, ale wysłaliśmy zapytania i cieszy się dużym zainteresowaniem potencjalnych odbiorców”

Jakie badania wykonać w ramach badań typu, gdzie szukać wskazówek i pomocy?

Wcale nieodosobnionym przypadkiem jest fakt, że Producenci mają problem z zasadniczymi charakterystykami jakie powinni zadeklarować na Krajowej / Deklaracji Właściwości Użytkowych (DWU lub KDWU). Najprostszą metodą w tym przypadku jest zadeklarowanie wszystkich charakterystyk oraz właściwości użytkowych, które otrzymaliśmy w wyniku wykonania badań typu. Warto również dokładnie wczytać się z dokument odniesienia dla danego wyrobu, gdyż tam (w różnym stopniu) określono jakie badania należy wykonać. Możemy zatem wyróżnić kilka dokumentów odniesienia:

– Normy zharmonizowane, które były tworzone zgodnie z Dyrektywą budowlaną (dyrektywa 89/106/EWG; nieaktualna od 1.07.2013r.) miały niemalże gotowy zestaw badań (w załączniku ZA), jakie Producent powinien wykonać dla danego typu wyrobu. Było to bezpieczne rozwiązanie, gdyż Producent miał pewność, że nie przeoczy lub nieodpowiednio zinterpretuje wymagania normy,

– Normy zharmonizowane, które są tworzone zgodnie z Rozporządzeniem 305/2011 (zastąpiło dyrektywę budowlaną, obowiązuje od 1.07.2013r.) zawierają zestaw zasadniczych charakterystyk, podobnie j.w., ale również dają bardzo dużo możliwości i metod oceny danego typu wyrobu. W związku z tym to do Producenta należy decyzja które właściwości zadeklarujemy (spełniając oczywiście kryterium zadeklarowania przynajmniej jednej cechy odnoszącej się do podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych)

– W przypadku wyrobów innowacyjnych, dla których powadzone jest postępowanie o uzyskanie Krajowej Oceny Technicznej Producent ma obowiązek określić zestaw zasadniczych charakterystyk, jakie są adekwatne dla jego wyrobu. Polecamy jednak w trakcie postępowania skontaktować się z Jednostką Oceny Technicznej, gdyż Producent nie zawsze ma pełną świadomość jakie badania (wstępne) typu wykonać dla swojego wyrobu (a przede wszystkim, czy są one wystarczające) pod kątem konkretnego zamierzonego zastosowania w obiekcie budowlanym. Może się zatem okazać, że zaproponowany przez niego zestaw jest niewystarczający.

– W przypadku wyrobów innowacyjnych, dla których prowadzone jest postępowanie o uzyskanie Europejskiej Oceny Technicznej, dla której została opracowana zharmonizowana specyfikacja techniczna w postaci Europejskiego Dokumentu Oceny (EDO / EAD) lub istnieją wytyczne do uzyskania Europejskich Aprobat Technicznych (ETAG), Producent ma określony zestaw badań (podobnie jak w przypadku normy zharmonizowanej)

– W przypadku wyrobów innowacyjnych, dla których prowadzone jest postępowanie o uzyskanie Europejskiej Oceny Technicznej, dla której nie została opracowana zharmonizowana specyfikacja techniczna w postaci Europejskiego Dokumentu Oceny (EDO / EAD) lub istnieją wytyczne do uzyskania Europejskich Aprobat Technicznych (ETAG), Producent przy wsparciu Jednostki Oceny Technicznej stara się opracować zestaw zasadniczych charakterystyk, które będą adekwatne dla jego wyrobu. Warto tu wspomnieć, że jest to często zadanie pracochłonne, wymagające dużego zaangażowania ze strony zarówno Producenta jak i JOT.

Jak często powtarzamy badania typu? Jaka zmiana w wyrobie czy też procesie technologicznym powoduje obowiązek powtórzenia / wykonania nowych badań typu – o tym w następnym artykule!

Jeżeli po przeczytaniu powyższych informacji w dalszym ciągu temat badań typu nastręcza Państwu problemów, zapraszamy do kontaktu. Pomożemy Państwu pogrupować wyroby w typy, wygenerujemy typoszeregi dla wyrobów, dla których ma to zastosowanie, a także poprowadzimy w Państwa imieniu postępowanie z sprawie uzyskania Krajowej Oceny Technicznej. Podpowiemy również jak się przygotować do certyfikacji zgodności Zakładowej Kontroli Produkcji (system 2+) / Stałości Właściwości Użytkowych (system 1, 1+).

Podziel się treścią: